Giấy Chứng Nhận Vệ Sinh An Toàn Thực Phẩm Là Gì? Có Bắt Buộc Không?

Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm là một loại chứng chỉ quan trọng do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm nhằm xác nhận rằng các sản phẩm của họ tuân thủ các tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm. Vậy giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm là gì? có bắt buộc không? Hãy cùng Luật Gia Khang  tìm hiểu trong bài viết sau đây nhé!

Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm là gì?

Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm (giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm) là một loại giấy phép do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp phát. Loại giấy này được cấp cho các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm và dịch vụ ăn uống, nhằm đảm bảo rằng họ tuân thủ các quy định và điều kiện về an toàn thực phẩm.

Ngoài tên chính thức, giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm (viết tắt là GCN VSATTP) còn được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau như giấy chứng nhận an toàn thực phẩm, giấy phép an toàn thực phẩm hoặc giấy vệ sinh an toàn thực phẩm. 

Có thể bạn quan tâm: An Toàn Thực Phẩm Là Gì? Các Nguyên Tắc Bạn Cần Biết

Có cần bắt buộc phải xin giấy chứng nhận an toàn thực phẩm không?

Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm là một yêu cầu bắt buộc đối với các cơ sở sản xuất và kinh doanh thực phẩm. Sau khi nhận được giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, các hộ kinh doanh, doanh nghiệp và các đơn vị có liên quan đến lĩnh vực thực phẩm, dịch vụ ăn uống cần phải tiến hành thủ tục xin giấy phép an toàn thực phẩm.

Giấy chứng nhận an toàn thực phẩm không chỉ đóng vai trò là căn cứ pháp lý để các cơ sở kinh doanh chứng minh sản phẩm của họ an toàn và không gây hại cho sức khỏe người tiêu dùng mà còn là công cụ để các cơ quan Nhà nước thực hiện việc kiểm soát và quản lý an toàn thực phẩm một cách hiệu quả.

Bên cạnh đó, giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm cũng chính là điều kiện cần thiết để doanh nghiệp thực hiện thủ tục công bố sản phẩm, hoàn thiện hồ sơ xin giấy phép một số ngành nghề như bán buôn rượu, mở các siêu thị mini,… đảm bảo hoạt động kinh doanh tuân thủ các quy định pháp luật hiện hành.

Khi nào cần xin giấy vệ sinh an toàn thực phẩm?

Trường hợp được miễn giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm

Điều 12 Nghị định số 15/2018/NĐ-CP đã quy định các cơ sở sản xuất, kinh doanh, chế biến thực phẩm thuộc một trong mười trường hợp sau đây không phải xin giấy phép an toàn thực phẩm:

• Cơ sở và hộ kinh doanh sản xuất mới thành lập nhỏ lẻ.
• Cơ sở và hộ kinh doanh sơ chế nhỏ lẻ.
• Cơ sở kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ.
• Cơ sở kinh doanh thực phẩm đóng gói sẵn.
• Cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm và các dịch vụ ăn uống không có địa điểm cố định.
• Cơ sở sản xuất, kinh doanh các loại dụng cụ hoặc vật liệu để đóng gói, chứa đựng thực phẩm.
• Nhà hàng nằm bên trong khách sạn.
• Bếp ăn tập thể của công ty, xí nghiệp, trường học,… chỉ phục vụ trong nội bộ và không đăng ký ngành nghề kinh doanh thực phẩm (nghĩa là không thực hiện buôn bán thực phẩm hay kinh doanh dịch vụ ăn uống).
• Kinh doanh thức ăn đường phố.
• Cơ sở sản xuất và kinh doanh thực phẩm có một trong những giấy chứng nhận sau: Giấy chứng nhận hệ thống giúp đánh giá, xác định và kiểm soát các mối nguy đối với an toàn thực phẩm (HACCP); Giấy chứng nhận thực hành sản xuất tốt (GMP); Giấy chứng nhận tiêu chuẩn thực phẩm quốc tế (IFS); Giấy chứng nhận hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (ISO 22000); Giấy chứng nhận hệ thống an toàn thực phẩm (FSSC 22000), Giấy chứng nhận tiêu chuẩn toàn cầu về an toàn thực phẩm (BRC).

Trường hợp cần phải có giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm

Khi nào cần giấy vệ sinh an toàn thực phẩm? Ngoại trừ 10 trường hợp được miễn giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định tại Điều 12 Nghị định số 15/2018/NĐ-CP thì tất cả các cơ sở sản xuất và kinh doanh thực phẩm phải có giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm trước khi hoạt động.

Dưới đây là một số ví dụ cụ thể về các trường hợp cần xin giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm:

• Cơ sở chế biến và sản xuất ngũ cốc.
• Cơ sở chế biến rau củ quả, thịt.
• Cơ sở sản xuất và kinh doanh nước giải khát, rượu bia.
• Các quán ăn, nhà hàng và cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống.
• Căng tin, bếp ăn, nhà ăn có đăng ký kinh doanh thực phẩm.

Xem thêm: Thủ Tục Làm Giấy Phép Vệ Sinh An Toàn Thực Phẩm Nhà Hàng

Điều kiện cấp giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm

Cơ sở, doanh nghiệp và hộ kinh doanh trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh thực phẩm hoặc dịch vụ ăn uống sẽ được cấp giấy phép an toàn thực phẩm khi thỏa mãn hai điều kiện sau:

• Trong giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh có đăng ký mã ngành kinh doanh thực phẩm.
• Đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về vệ sinh, an toàn thực phẩm phù hợp với loại hình kinh doanh, sản xuất.

Mã ngành nghề kinh doanh thực phẩm

Dưới đây là một số mã ngành nghề kinh doanh thực phẩm mà bạn cần đăng ký khi kinh doanh:

• Mã ngành 4610 – Đại lý, đấu giá hàng hóa, môi giới.
• Mã ngành 4631 – Bán buôn gạo, hạt ngũ cốc khác, lúa mì, bột mì.
• Mã ngành 4632 – Bán buôn thực phẩm.
• Mã ngành 4633 – Bán buôn đồ uống.
• Mã ngành 4723 – Bán lẻ đồ uống trong cửa hàng chuyên doanh.
• Mã ngành 4711 – Bán lẻ lương thực, thực phẩm, đồ uống, thuốc lào, thuốc lá chiếm tỷ trọng lớn trong cửa hàng kinh doanh tổng hợp.
• Mã ngành 5610 – Nhà hàng và dịch vụ ăn uống phục vụ lưu động.

Ngoài ra, hộ kinh doanh cá thể hoặc doanh nghiệp cũng có thể đăng ký thêm các ngành nghề về chế biến và sản xuất nếu có hoạt động, chẳng hạn như:

• Mã ngành 1010 – Chế biến, bảo quản thịt và các sản phẩm được làm từ thịt.
• Mã ngành 1020 – Chế biến, bảo quản thuỷ sản và các sản phẩm được làm từ thuỷ sản.
• Mã ngành 1030 – Chế biến và bảo quản rau củ quả.
• Mã ngành 1050 – Chế biến sữa và các sản phẩm được làm từ sữa.
• Mã ngành 1062 – Sản xuất tinh bột và các sản phẩm làm từ tinh bột.
• Mã ngành 1071 – Sản xuất các loại bánh được làm từ bột.
• Mã ngành 1074 – Sản xuất món ăn, thức ăn chế biến sẵn.

Điều kiện chung về an toàn vệ sinh thực phẩm

Điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm (ATTP) đối với cơ sở sản xuất và kinh doanh thực phẩm:

• Diện tích và vị trí: Địa điểm sản xuất hoặc kinh doanh thực phẩm cần có diện tích phù hợp, được cách ly an toàn khỏi các nguồn ô nhiễm, độc hại và các yếu tố gây hại khác.
• Nguồn nước: Nguồn nước sử dụng trong kinh doanh, sản xuất và chế biến thực phẩm phải đạt các quy chuẩn về chất lượng.
• Trang thiết bị: Cơ sở cần trang bị đầy đủ thiết bị phục vụ cho xử lý nguyên liệu, chế biến thực phẩm, đóng gói, bảo quản, và vận chuyển thực phẩm.
• Vệ sinh và khử trùng: Phải có các thiết bị và dụng cụ để rửa, khử trùng, và phòng chống côn trùng, động vật gây hại.
• Xử lý chất thải: Cần có hệ thống xử lý nước thải và chất thải, đảm bảo hoạt động theo quy định.
• Lưu giữ hồ sơ: Cơ sở cần duy trì các điều kiện ATTP và lưu giữ hồ sơ về nguồn gốc nguyên liệu, quá trình kinh doanh, sản xuất thực phẩm.
• Quy định sức khỏe: Đảm bảo các nhân viên trực tiếp tham gia sản xuất và kinh doanh thực phẩm đáp ứng các quy định về sức khỏe, kiến thức, thực hành.

Điều kiện ATTP trong khâu bảo quản thực phẩm:

• Diện tích và điều kiện bảo quản: Nơi bảo quản thực phẩm phải rộng rãi, sạch sẽ và có khả năng bảo quản riêng biệt từng loại thực phẩm. 
• Điều kiện môi trường: Khu vực bảo quản phải thông thoáng, khô ráo và có thiết bị thông gió để ngăn ngừa ảnh hưởng của nhiệt độ, độ ẩm, các côn trùng hoặc động vật gây hại.
• Tuân thủ quy định: Phải tuân thủ theo đúng các quy định về bảo quản thực phẩm của cơ sở sản xuất và kinh doanh.

Điều kiện đảm bảo ATTP trong vận chuyển thực phẩm:

• Phương tiện vận chuyển: Phương tiện vận chuyển phải làm từ vật liệu không gây ô nhiễm thực phẩm hoặc bao bì thực phẩm và dễ dàng làm sạch.
• Điều kiện bảo quản: Phương tiện vận chuyển cần đáp ứng các yêu cầu về bảo quản thực phẩm theo hướng dẫn của cơ sở sản xuất hoặc kinh doanh.
• Ngăn ngừa ô nhiễm chéo: Không được vận chuyển thực phẩm cùng với hàng hóa độc hại hoặc các loại thực phẩm có nguy cơ gây ô nhiễm chéo.

Ngoài các điều kiện nêu trên, cơ sở sản xuất và kinh doanh thực phẩm còn phải đáp ứng các yêu cầu an toàn vệ sinh thực phẩm đặc thù khác, tùy thuộc vào loại hình hoạt động cụ thể.

Mời bạn xem thêm: Luật An Toàn Thực Phẩm Là Gì? Điều Kiện Đảm Bảo An Toàn Thực Phẩm

Mức xử phạt không có giấy chứng nhận an toàn thực phẩm theo quy định

Tùy vào mức độ vi phạm mà cơ sở chế biến, sản xuất và kinh doanh thực phẩm không có giấy phép an toàn thực phẩm có thể bị xử phạt hành chính từ 20.000.000 – 60.000.000 đồng.

Mức 1: Phạt từ 20.000.000 – 30.000.000 đồng nếu vi phạm một trong các lỗi sau:

• Kinh doanh dịch vụ ăn uống mà không có giấy phép an toàn thực phẩm.
• Có giấy phép an toàn thực phẩm nhưng giấy phép đã hết hiệu lực (trừ những trường hợp không bắt buộc phải có giấy chứng nhận).

Mức 2: Phạt từ 30.000.000 – 40.000.000 đồng nếu vi phạm một trong các lỗi sau:

• Sản xuất hoặc kinh doanh thực phẩm mà không có giấy phép an toàn thực phẩm.
• Có giấy phép an toàn thực phẩm nhưng giấy phép đã hết hiệu lực (trừ những trường hợp không bắt buộc phải có giấy chứng nhận).

Mức 3: Phạt từ 40.000.000 – 60.000.000 đồng nếu vi phạm một trong các lỗi sau:

• Sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe mà không có giấy chứng nhận thực hành sản xuất tốt (GMP) hoặc giấy chứng nhận GMP đã hết hiệu lực (trừ trường hợp sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe trên dây chuyền sản xuất thuốc dược liệu, thuốc cổ truyền hoặc trường hợp khác theo quy định của Bộ Y tế).
• Buôn bán hoặc lưu thông sản phẩm thực phẩm bảo vệ sức khỏe nhập khẩu/sản xuất trong nước đã được cấp giấy xác nhận công bố phù hợp quy định an toàn thực phẩm hoặc giấy tiếp nhận đăng ký bản công bố sản phẩm trước ngày 01/07/2019 mà không bổ sung giấy chứng nhận GMP trước khi sản xuất.

Sau khi bị xử phạt, các cơ sở vi phạm lỗi ở mức 2 hoặc mức 3 sẽ phải tiến hành thu hồi thực phẩm đã sản xuất và phân phối ra thị trường. Đồng thời, các cơ sở này cũng có thể bị yêu cầu thay đổi mục đích sử dụng, tái chế hoặc tiêu hủy thực phẩm vi phạm.

Xem thêm: Quy Định Về Mức Xử Phạt An Toàn Thực Phẩm Mới Nhất

Một số câu hỏi thường gặp

Điều kiện để được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm là gì?

Cơ sở, hộ kinh doanh, doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh thực phẩm, dịch vụ ăn uống sẽ được cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm khi đáp ứng đủ hai điều kiện sau:

• Trong giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh đã đăng ký mã ngành kinh doanh thực phẩm trong.
• Đáp ứng đầy đủ các yêu cầu đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm phù hợp với loại hình sản xuất và kinh doanh thực phẩm của mình.

Giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm có ý nghĩa gì?

Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm không chỉ là bằng chứng pháp lý để cơ sở kinh doanh thực phẩm khẳng định sản phẩm của mình an toàn và không gây hại cho sức khỏe khách hàng mà còn là phương tiện để cơ quan Nhà nước thực hiện việc kiểm soát và quản lý về an toàn thực phẩm.

Kinh doanh thực phẩm khi không có giấy vệ sinh an toàn thực phẩm có bị phạt không?

Câu trả lời là Có. Theo quy định, các cơ sở kinh doanh, sản xuất thực phẩm không thuộc 10 đối tượng được nêu tại Điều 12 Nghị định số 15/2018/NĐ-CP đều phải có giấy vệ sinh an toàn thực phẩm trước khi bắt đầu hoạt động.

Nếu những cơ sở này kinh doanh thực phẩm mà không có giấy vệ sinh an toàn thực phẩm thì có thể bị phạt từ 20.000.000 – 60.000.000 đồng.

Trên đây là thông tin về các quy định liên quan đến giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm mà Luật Gia Khang muốn chia sẻ đến bạn. Hy vọng rằng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của giấy chứng nhận này cũng như các quy định pháp lý liên quan.

Tham khảo:

Điều Kiện, Thủ Tục Xin Bản Cam Kết An Toàn Thực Phẩm

Dịch Vụ Xin Giấy Phép Vệ Sinh An Toàn Thực Phẩm Nhanh Chóng